Uzmanlardan acil eylem çağırısı: Son 30 yılın en kötü sonuçları

[webmaster]

Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO), küresel su kaynaklarının durumuna ilişkin raporunda 2023'ün dünya nehirleri için son 30 yılın en kurak yılı olduğu duyuruldu. Raporda ayrıca dünya genelinde 3,6 milyar insanın yılda en az bir ay suya yeteri kadar erişemediği ve bu sayının 2050'ye kadar 5 milyarı aşmasının beklendiği bildirdi. 2023 senesi ayrıca, kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu.

Veriler, 2023 yılında dünyadaki nehirlerin son 30 yılın en yüksek kuruma seviyesine ulaştığını ve küresel su rezervlerinin riske girdiğini ortaya koydu. Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (DMÖ) Küresel Su Kaynakları Durumu raporuna göre, son beş yıldır dünya genelinde nehir seviyeleri ortalamanın altında seyrederken, baraj gölleri de düşük seyretti.

2023'te küresel nehir havzalarının yüzde 50'sinden fazlası anormal koşullar gösterdi ve çoğu açık verdi. Bu durum 2022 ve 2021'de de benzerdi. Şiddetli kuraklık koşullarıyla karşı karşıya kalan bölgeler arasında Kuzey, Orta ve Güney Amerika'nın büyük bölgeleri vardı. Örneğin Amazon ve Mississippi nehirleri rekor derecede düşük su seviyeleri kaydetti.

Dünyanın diğer tarafında, Asya ve Okyanusya'da, büyük Ganj, Brahmaputra ve Mekong nehir havzaları neredeyse tüm havza bölgelerinde normalden düşük seviyeler kaydedildi. İklim değişikliğinin aşırı sellere ve aynı zamanda da kuraklıklara neden olduğu görülüyor.

2023 senesi, nehirlerin sularının çekilmesi ve ülkelerin kuraklıkla karşı karşıya kalmasıyla kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. Ancak aynı zamanda dünya çapında yıkıcı sellere de yol açtı.

Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre koşullar ayrıca 2023 ortasında La Niña'dan El Niño'ya geçişten de etkilendi. Bunlar doğal olarak oluşan hava desenleridir; El Niño, doğu-orta ekvatoral Pasifik boyunca ortalamanın üzerinde deniz yüzeyi sıcaklıklarını ifade ederken, La Niña bu bölgelerdeki periyodik soğumayı ifade eder. Ancak bilim insanları, iklim bozulmasının bu hava olaylarının etkilerini daha da kötüleştirdiğini ve tahmin edilmesini daha da zorlaştırdığını söylüyor.

DMÖ Genel Sekreteri Celeste Saulo, "Su, iklim değişikliğinin kömür madenindeki kanaryadır. Giderek artan aşırı yağışlar, seller ve kuraklıklar şeklinde sinyalleri alıyoruz ve bu da hayatlara, ekosistemlere ve ekonomilere ağır bir bedel ödetiyor. Eriyen buzullar milyonlarca insan için uzun vadeli su güvenliğini tehdit ediyor. Ve gerekli acil eylemi yapmıyoruz." diye konuştu.

Günümüzde 3,6 milyar insan, yılda en az bir ay boyunca suya yetersiz erişimle karşı karşıya. Birleşmiş Milletler'e göre bu sayının 2050 yılına kadar 5 milyarı aşması bekleniyor.