Savaşla geçen bir yıl: Gazze'de hayatlar enkaz yığınlarının altında

[webmaster]

Bir yıldır devam eden savaşın ardından Gazzeliler harabeye dönen şehirdeki tonlarca molozla nasıl başa çıkacaklarını merak ediyor. Birleşmiş Milletler tahminleri, enkazın temizlenmesinin en az 14 yıl alacağını ve 1,2 milyar dolara mal olacağını öngörüyor. Artık yollarda, tozlu dar patikalarda ve bir zamanlar işlek olan kaldırımların üzerinde enkaz yığınları yükseliyor. Şehirde yaşayan Filistinlilerin hayatını kurtarmak için ise temizleme çalışmalarının bir an önce başlatılması gerekiyor.

Birleşmiş Milletler (BM), Gazze Şeridi'nde hala bir şekilde ayakta durmayı başaran paramparça yapılar ve yerle bir olmuş binalar da dahil olmak üzere 42 milyon tondan fazla enkaz olduğunu tahmin ediyor.

42 milyon tonluk bu devasa yığın, bir araya getirildiğinde Mısır'daki en büyük piramit olan Giza Piramiti'ni tam 11 kez doldurmaya yetecek büyüklükte.

BM öncülüğündeki Enkaz Yönetimi Çalışma Grubu, bu ay Han Yunus ve Gazze'nin merkezindeki Deyr El-Belah kentindeki Filistinli yetkililerle birlikte yol kenarındaki enkazları temizlemek için bir pilot proje başlatmayı planlıyor.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) Gazze Ofisi başkanı Alessandro Mrakic, "Zorluklar çok büyük. Bu çok büyük bir operasyon olacak, ancak hemen başlamamız önemli." diye konuştu.

Filistinli sağlık yetkilileri, bir yıllık çatışmalar süresince yaklaşık 42 bin Filistinlinin öldürüldüğünü aktarıyor. Artık yerde, tozlu dar patikalarda, bir zamanlar işlek olan yaya yollarının ve kaldırımların üzerinde, enkaz yığınları yükseliyor.

BM uydu verilerine göre Gazze'de savaş öncesinde bulunan yapılarının üçte ikisi - 163 binden fazla bina - hasar gördü veya yerle bir oldu. Bunların yaklaşık üçte biri çok katlı binalardı.

Uzmanlar, 10 milyon ton enkaz temizlemenin 280 milyon dolara mal olacağını tahmin ediyor. Bu da savaş şimdi durursa tüm enkazın yaklaşık 1,2 milyar dolarlık bir harcamayla temizlenebileceği anlamına geliyor. BM'nin nisan ayındaki tahminine göre ise enkazın temizlenmesi 14 yıl sürecek.

Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre süren bombardıman yüzündne 10 binden fazla Filistinlinin cenazesi enkaz altından çıkarılamadı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Gazze'de geçen yıl yaklaşık bir milyon akut solunum yolu enfeksiyonu vakası tespit etti. Ancak bunların kaçının enkazdan kaynaklanan tozla bağlantılı olduğu belirtilmedi.

DSÖ Sözcüsü Bisma Akbar, tozun "önemli bir endişe" olduğunu, su ve toprağı kirleterek akciğer hastalıklarına yol açabileceğini aktardı. Doktorlar önümüzdeki yıllarda metallerden dolayı kanser ve doğum kusurlarında artış yaşanmasından endişe ediyor. Yılan ve akrep ısırıkları ile kum sineklerinden kaynaklanan cilt enfeksiyonları da bir diğer endişe kaynağını oluşturuyor.